Raf (40) schittert op ‘Olympische Spelen voor getransplanteerden’: “Medailles zijn eerbetoon aan mijn donor”
- claudiavanhove
- 8 mei 2023
- 4 minuten om te lezen
Vorige maand vond in het Australische Perth de 24ste editie van de World Transplant Games plaats, zeg maar de Olympische Spelen voor mensen met een ruilorgaan. Raf Dubois, projectmanager van vzw Transplantoux, behaalde brons in het kogelstoten en zilver in de triatlon. “Die twee medailles zijn een hommage aan mijn donor.”
Rudi Smeets
Jetlag? Een zelfstandige kan het zich niet permitteren om die in zijn bed van zich af te schudden. Amper 24 uur na zijn terugkeer uit Perth zat Raf Dubois alweer achter zijn bureau in de kantoren van Hamalco, een bedrijf in hernieuwbare energietechnieken. Hij runt dat samen met zijn vennoot Björn Hamal. Na twee weken Down Under ploetert hij zich door een berg mails, maar de herinnering aan de World Transplant Games is nog te levendig om die zomaar achter zich te gooien.
“Alleen al de openingsceremonie was indrukwekkend”, zegt de 40-jarige Oudsbergenaar. “De 1700 deelnemers uit bijna vijftig landen waren allemaal mensen die voor hetzelfde geld niet meer leefden. Ikzelf kreeg al twintig jaar extra tijd. Ik zeg altijd dat ik twee verjaardagen heb: mijn geboortedag en de dag van mijn transplantatie. Ik weet niet van wie ik een nieuwe lever heb gekregen, maar ik zal hem of haar eeuwig dankbaar blijven.”
Hoe lang ben je in Australië geweest?
“De spelen vonden plaats van 15 tot 21 april, maar ik vertrok eerder met een collega van Transplantoux omdat er ter plekke nog een en ander geregeld moest worden. Er waren 25 Belgische deelnemers, onder wie zes Limburgers: Goele Meex, Marc Vangeneugden, Nicky Rouma, Karel Peumans, Seppe Vally en ikzelf. Zo’n missie vergt behoorlijk wat voorbereiding, alleen al op logistiek vlak. Om maar wat te zeggen: de overzet van een tiental koersfietsen kost tussen zes- en achthonderd euro per fiets. Ik heb uiteraard ook nog wat genoten van de omgeving. Vanuit Perth heb ik een stuk van het land verkend. De natuur is overweldigend. Na mijn wedstrijden ben ik gebleven tot het einde om te supporteren voor de Belgen.”
Werden de deelnemers ingedeeld op basis van hun fysieke eigenschappen?
“Nee, het maakt niet uit welk transplantatietype – hart, lever, nieren, bindweefsel, beenmerg … – je bent. Het deelnemersveld werd gewoon ingedeeld volgens leeftijd.”
Voor jou werden de Transplant Games ook een persoonlijk succes.
“Inderdaad. Naast het zilver in de triatlon en het brons in het kogelstoten, haalde ik ook de kwartfinales in het tennis en werd ik vierde op de 1500 meter. Leuk natuurlijk, maar ik kijk vooral naar het bredere plaatje. Als projectmanager van Transplantoux vind ik het belangrijk om de donorproblematiek onder de aandacht te brengen. Er wordt weleens vergeten dat er wereldwijd een groot tekort is aan donoren. België is een van de betere leerlingen van de klas. Onze vzw heeft daar zijn steentje toe bijgedragen.”
“Met grote dank aan professor Diethard Monbaliu van UZ Leuven. Zelzatenaar Lucien De Paepe, een van zijn patiënten, had een droom: na zijn niertransplantatie de Mont Ventoux beklimmen. De professor beloofde hem dat hij zou meegaan als hij die droom wilde verwezenlijken. Zo geschiedde en Transplantoux – een samentrekking van transplantatie en Mont Ventoux – was geboren. Lucien was een van de eerste getransplanteerden die de mythische col bedwong. Het was ook de eerste editie van Transplantoux. We zijn nu vijftien jaar later, 2023 is een jubileumjaar. Dit jaar beklimmen we de Ventoux op 24 juni, wandelend of met de fiets.”
Wat doet Transplantoux?
“Vier dingen: wetenschappelijk onderzoek stimuleren, lotgenoten bijeenbrengen, benadrukken dat er zonder donor geen transplantatie mogelijk is en getransplanteerden motiveren om gezond te leven. Dat laatste is voor mij persoonlijk bijna levensbepalend. Als ik minder zou bewegen, moest ik nu dubbel zoveel medicatie innemen. De impact van de meeste transplantaties is groot. Daarom is het van vitaal belang dat je onmiddellijk na de ingreep in beweging komt. Wandelen, fietsen, petanquen, bowlen of naar het warenhuis gaan, maakt niet uit. Als je maar niet vastroest in je zetel.”
Ik zeg altijd dat ik twee verjaardagen heb: mijn geboortedag en de dag van mijn transplantatie
Raf Dubois
Hoe groot is de nood aan donoren in ons land?
“Momenteel staan er ongeveer duizend mensen op de wachtlijst. Dat betekent niet dat je ook duizend donoren moet hebben, want één donor helpt gemiddeld vijf à tien patiënten. Er is wel een paradox: omdat er door allerlei campagnes minder verkeersdoden zijn, vermindert ook het aantal donoren. Gelukkig werd de maximumleeftijd voor donatie opgetrokken.”
Hoe ben jij transplantatiepatiënt geworden?
“Door een acuut leverfalen toen ik twintig was. Een leveraandoening wordt vaak gelinkt aan een ongezonde levensstijl, maar bij mij kwam het door een allergische reactie op antibiotica tegen een longontsteking. Het ging zo snel, dat ik al na twee dagen op de wachtlijst stond. Mijn lever was na twee weken volledig afgestorven. Ik stond doodsangsten uit, maar gelukkig vonden de artsen binnen die periode een donorlever.”
Kan je een normaal leven leiden?
“Zeker. Ik doe mijn job als zelfstandige met veel passie en werk meer dan fulltime. Ik kan ook net als iedereen op restaurant gaan. Alcohol is uit den boze, maar er zijn veel alternatieven. Mocktails, sapjes, noem maar op.”
Denk je nog vaak aan de dag dat je een nieuwe lever kreeg?
“Je doet snel weer mee aan de ratrace. Misschien is dat maar goed ook. Piekeren over wat komen gaat, dat helpt je niet vooruit. Ik geniet van de grote en kleine dingen, samen met mijn vrouw en onze zoon. Genieten is voor mij veel meer dan op vakantie gaan. Me inzetten voor Transplantoux is óók genieten. Momenteel hebben we zeshonderd leden. Op korte termijn willen we naar duizend. Als het draagvlak groter wordt, kunnen we onze activiteiten uitbreiden naar andere sporten. Tot nog toe is dat vooral fietsen en wandelen, maar er is een grote vraag naar andere disciplines.”
Opmerkingen